Այռուծը

Կարդա՛ տեքստը և կատարի՛ր առաջադրանքները:

Առյուծը գազանների արքան է: Այդ «տիտղոսին» ոչ ոք չի կասկածում, և ոչ մեկը չի վիճարկում: Իսկ ինչո՞ւ հատկապես առյուծին է շնորհվել այդ տիտղոսը: Նա գիշատիչներից ամենաուժե՞ղն է: Հազիվ թե: Ուժով, կարելի է ասել, զիջում է վագրին: Ամենաճարպի՞կն է: Նույնպես՝ ոչ. Նա զիջում է ընձառյուծին: Գիշատիչներից ամենախոշո՞րն է: Դարձյալ ոչ. սպիտակ արջը 700-800 կիլոգրամ է կշռում, նույնիսկ վագրը, որ 300 կիլոգրամ է, ավելի խոշոր ու ծանր է: Հասուն արու առյուծի առավելագույն քաշը 230 կիլոգրամից ավել չէ: Եվ, համենայն դեպս, առյուծն է գազանների արքան: Եվ նա այդ տիտղոսը կրելու իրավունքն ունի: Ըստ երևույթին, առյուծին գազանների արքա են կոչել ոչ թե ուժի, այլ՝ կեցվածքի համար, վեհ ու հպարտ կեցվածքի և նույնքան վեհ ու հպարտ բնավորության համար: Առյուծը բաց տարածությունների բնակիչ է, չի թաքնվում դարանում ու սպասում որսի: Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել: Եվ ամեն մի կենդանի էակ դողում է այդ «արքայական մռնչոցից»: Բայց առյուծը նաև մեծահոգի է, երբեք չի ոչնչացնում կենդանիներին, եթե կուշտ է:

1․ Ինչո՞ւ է առյուծն համարվում գազանների արքա:

Որովհետև նա ունի վեհ ու հպարտ կեցվացք

2․ Դուրս գրիր առյուծին բնութագրող բառեր:
Առյուծը գազանների արքան է

3․ Գրիր հոմանիշները՝ արքա, խոշոր, վեհ, կասկածել:
արքա-թագավոր,կայսր
խոշոր-մեծ,հսկայական
վեհ-բարձր
կասկածել-երկմտել

4․ Գրիր հականիշները՝ ոչ, ծանր, խոշոր, մեծահոգի, ոչնչացնել, կուշտ:
ոչ-այո
ծանր-թեթև
խոշոր-մանր
մեծահոգի-փոքրհոգի
ոչնչացնել-առաջացնել
կուշտ-սոված

5. Ճարպկությամբ ո՞ւմ էզիջում առյուծը:
Ամենաճարպի՞կն է: Նույնպես՝ ոչ. Նա զիջում է ընձառյուծին

6․ Տեքստից դուրս գրիր 5 բայ /գործողություն ցույց տվող բառ/։
վիճարկել,զիջել,կոչել,թաքնվել,մռնչալ

7․ Տեքստում գրված թվականները գրիր տառերով։

300-երեք հարյուր
700-յոթ հարյուր
800-ութ հարյուր
230-երկու հարյուր երեսուն

8․ Նախադասության ընդգծված բառերին ինչպիսի հարցին պատասխանող լրացումներ ավելացրու։

Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել:

որս-ինչպիսի որս
մռնչոց-ինչպիսի մռնչոց
արքա-ինչպիսի արքա

9․ Լրացրու բաց թողած տառերը․

Գաղտնիք, վայրեջք, պառկել, զարդարվել, արթնանալ

10․ Կազմիր երեքական բառ հետևյալ ածանցներով՝

լվածք-գնացք-ընթացք

թվային-գնային-թղթային

թվական-անհատական-գյուղական

տնակ-նավակ-դղյակ

խմորեղեն-ոսկեցեն-ջրեղեն

11․ Համացանցից գտիր հետաքրքիր փաստեր առյուծի մասին, 3-4 նախադասությամբ ներկայացրու։
Թեպետ առյուծների կրճատման բնական պատճառներն ամբողջությամբ հայտնի չեն, այնուամենայնիվ, հարկ է նշել մարդու կենսագործունեության անուղղակի ներգործության բացասական հետևանքների մասին։

Մաթեմատիկա

 Ուղղանկյան կողմերից մեկը 3 սմ է, մյուսը` 7սմ: Գտիր ուղղանկյան պարագիծը և մակեեսը։

2․Ուղղանկյան կողմերից մեկը 5 սմ է, մյուսը` 9սմ: Գտիր ուղղանկյան պարագիծը և մակեեսը։

3․ Ուղղանկյան կողմերից մեկը 25 սմ է, մյուսը` 18սմ: Գտիր ուղղանկյան պարագիծը և մակեեսը։

4․Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա մակերեսը 3600 սմ²  է, իսկ կողմերից մեկը՝ 40սմ։

5. Ուղղանկյան լայնությունը 23 մ է, իսկ երկարությունը լայնությունից մեծ է 7 մ-ով։ Որքա՞ն է ուղղանկյան մակերեսը։

6.Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 16 սմ է։

7. Քառակուսու կողմը 4 մ է։ 3 այդպիսի քառակուսիների կպցնելով իրար ստացվել է ուղղանկյուն։ Գտեք այդ ուղղանկյան մակերեսը։

8․ Երբ ուղղանկյան լայնությունը մեծացրեցին 5 սմ-ով, իսկ երկարությունը՝ 10 սմ-ով, ապա ստացված ուղղանկյան պարագիծը հավասարվեց 80 սմ-ի։ Որքա՞ն էր ուղղանկյան պարագիծը։

9. Գտիր անհայտ բաղադրիչը

Օրինակ․

-1356

= 2569

	+	2	5	6	9
		1	3	5	6
		3	9	2	5

+2409 = 6695

+618=2686

Օրինակ՝ 

-1356

=2569

	+	2	5	6	9
		1	3	5	6
		3	9	2	5

-5698=5689

-8905=2569

Տնային առաջադրանք

1․ Ուղղանկյան կողմերից մեկը 2սմ է, մյուսը` 6սմ: Գտիր ուղղանկյան պարագիծը:

2․Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա մակերեսը 2400 սմ²  է, իսկ կողմերից մեկը՝ 30սմ։

3․ Ուղղանկյան լայնությունը 14 մ է, իսկ երկարությունը լայնությունից մեծ է 5 մ-ով։ Որքա՞ն է ուղղանկյան մակերեսը։

4. Հաշվիր ուղղանկյան պարագիծը, եթե հայտնի է, որ նրա լայնության և երկարության գումարը 36 սմ է։

5. Գտի՛ր անհայտ բաղադրիչը․

+1095 = 4573

-2901=3426

-905=6964

Մաթեմատիկա

1. Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն.

• 24 : 6 = 4
• 67 : 67 = 1

2. Կատարի՛ր գործողությունները.

• 25 ց – 61 կգ = 24 ց 39 կգ
• 72 ց 42 կգ – 65 կգ = 71 ց 77 կգ

3. Արտադրիչներից մեկը ներկայացնելով որպես երկու թվերի գումար՝ հաշվումները կատարե՛ք առավել հարմար եղանակով.

• 11 x 36
• 5 x 92

4. Գտի՛ր անհայտ բաղադրիչը

• 4607 – 2329= 2278
• 2110 -1248 = 3358

5. Հաշվե՛ք առավել հարմար եղանակով.

• 25 x 2 + 25 x 3 + 25 x 5 = 250
• 32 x 16 + 32 x 4 + 32 x 5 = 800

6. Հաշվի՛ր՝ օգտվելով բազմապատկման զուգորդական հատկությունից.

• 6 x 40 x 5 = 1200
• 5 x 20 x 314 = 31400

7. Գտե՛ք անհայտ թիվը, որը նշանակված է աստղանիշով.

• 17 + 40 = 57
• 83 + 0 = 83